پرش یا تیک عصبی چشم (eye twitching) – یا اگر دقیق‌تر بگوییم پرش پلک چشم – یک اسپاسم و گرفتگی غیر قابل کنترل ماهیچه‌های پلک چشم است. در بیش‌تر موارد، این عارضه تنها چند دقیقه طول خواهد کشید، اما برخی اوقات ممکن است تا روزها و یا حتی بیش‌تر ادامه داشته باشد. 

زمانی که فرد دچار پرش چشم می‌شود، تصور می‌کند که همه‌ی اطرافیان متوجه‌ی مشکل او هستند. اما در بیش‌تر موارد این مشکل به راحتی قابل مشاهده توسط دیگران نیست. در پزشکی به مشکل پرش پلک چشم مایوکیمیا (myokymia) گفته می‌شود. 

شایع‌ترین علل پرش چشم چیست؟

دلایل بروز این عارضه عبارتند از:

• استرس
• خستگی 
• کافئین 
• خستگی چشم
• الکل 
• خشکی چشم 
• مشکلات تغذیه‌ای 
• حساسیت‌ها 
• 

• چگونه می‌توان پرش چشم را متوقف کرد؟

  برای متوقف کردن این مشکل، ابتدا باید علت بروز آن را شناخت. برخی اوقات، تغییر اندکی در رژیم غذایی و سبک زندگی تا حد قابل قبول و زیادی خطر ابتلا به این مشکل را کم کرده و حتی به رفع آن به صورت کامل کمک خواهد کرد. 

• روش رفع و درمان پرش چشم

  علت بروز پرش چشم و راهکارهای رفع آن را در ادامه بررسی خواهیم کرد:

  استرس 

  استرس یکی از رایج‌ترین دلایل پرش چشم است. یوگا، تمرینات هوازی، وقت گذرانی با دوستان و خانواده و سبک کردن جدول برنامه‌ی روزانه و اختصاص وقت بیش‌تر برای استراحت، از جمله راهکارهای پیشنهادی برای کاهش استرس بوده و احتمالاً به از بین رفتن پرش پلک چشم کمک خواهد کرد. 

• خستگی 

  کمبود خواب که ممکن است به دلیل استرس ایجاد شده و یا علت دیگری داشته باشد، می‌تواند بروز پرش چشم را تحریک کند. 

  خستگی چشم 

  خستگی چشم ناشی از کار کردن زیاد با کامپیوتر، تبلت یا گوشی‌های تلفن هوشمند – یکی از علت‌های رایج پرش پلک چشم است. 

  در هنگام کار با ابزار دیجیتال قانون 20 – 20 – 20 را اجرا کنید. هر 20 دقیقه یکبار از رایانه‌ی خود چشم برداشته و به مدت 20 ثانیه به نقطه‌ای در دور دست (حداقل فاصله‌ی 20 فوتی یا 6 متری) خیره شوید. این کار خستگی چشم که عامل تحریک کننده‌ی بروز پرش چشم است را کاهش خواهد داد. 

• کافئین 

  مصرف فراورده‌های حاوی کافئین هم عامل تحریک کنننده‌ی این مشکل چشمی به شمار می‌رود. به مدت یک و یا دو هفته مصرف چای، قهوه و نوشیدنی‌های گاز دار را متوقف کرده و یا انواع بدون کافئین آن را مصرف کنید.

  الکل 

  اگر بعد از مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل دچار پرش چشم شدید، باید مصرف آن را متوقف کنید. چرا که مصرف این ماده باعث بروز آن شده است. 

  خشکی چشم 

  بسیاری از افراد بزرگسال به خصوص بعد از سن 50 سال به خشکی چشم دچار می‌شوند. این عارضه خصوصاً در میان افرادی که با رایانه کار می‌کنند، داروهای خاصی – برخی آنتی هیستامین‌ها و داروهای ضد افسردگی – مصرف می‌کنند، از لنزهای تماسی چشمی استفاده می‌کنند و یا به مقدار زیاد الکل و کافئین مصرف می‌کنند، بسیار شایع‌تر از دیگر افراد است. 

  اگر به پرش چشم مبتلا هستید و در عین حال در چشم‌های خود احساس خشکی بیش‌ از حد دارید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. پزشک در چنین مواقعی قطره‌های اشک مصنوعی تجویز می‌کند، این قطره‌ها رطوبت چشم‌ها را تامین خواهد کرد و منجر به توقف پرش چشم خواهد شد و از طرفی احتمال بروز آن را در آینده بسیار کاهش خواهد داد. 

  مشکلات تغذیه‌ای 

  برخی گزارش‌ها حاکی از این است که کمبود برخی از مواد همچون منیزیم می‌تواند به اسپاسم پلک چشم منجر شود. این گزارش‌ها را نمی‌توان با قاطعیت تایید کرد، ولی می‌توان از آن به عنوان یکی از دلایل احتمالی بروز این مشکل یاد کرد.

  اگر نگران هستید که رژیم غذایی شما، همه‌ی نیازهای بدن برای داشتن دید سالم‌تر را پوشش نمی‌دهد، قبل از خرید مکمل‌های غذایی و ویتامین‌ها حتما با پزشک خود مشورت کنید. 

  حساسیت‌ها 

  افراد مبتلا به آلرژی‌ها یا حساسیت چشمی، دچار خارش، تورم و اشک چشم زیاد می‌شوند. فرد به دلیل داشتن حساسیت چشم خود را زیاد می مالد و همین باعث آزاد شدن هیستامین از پلک شده و در نتیجه به پرش پلک چشم می انجامد. 

  در برخی از مواقع قطره‌های چشمی که برای کاهش علایم حساسیت ساخته شده‌اند، کمک کننده خواهند بود. اما آنتی هیستامین موجود در این قطره‌ها منجر به خشکی چشم خواهد شد. پیش از مصرف هرگونه ماده‌ای اگر علائم حساسیت و یا پرش چشم دارید با پزشک خود مشورت کنید.

   

  ↑آیا انجام بوتاکس برای متوقف کردن پرش چشم موثر است؟

  در موارد نادر، با وجود آگاهی از علت و انجام روش‌های درمانی در دسترس، پرش چشم متوقف نخواهد شد. اگر این مشکل پلک چشم ماندگار و مزمن باشد، می‌توان با تزریق بوتاکس آن را درمان کرد. بوتاکس انقباضات ماهیچه‌ای غیرارادی پلک چشم که باعث بروز مشکل شده را متوقف خواهد کرد. 

  ---

  -آریادکتر